شهرستان اقلید را بهتر بشناسید

به گزارش شیرازه به نقل از کلیدفارس؛شهرستان اقلید در شمال استان فارس و در فاصله 250 کیلومتری شیراز قرار دارد. اقلید که ‌دارای هوایی معتدل بوده و چراگاه‌های فراوانی دارد در پنج ماه از بهار و تابستان منطقه سردسیر ایل‌های گوناگونی مانند قشقایی و عرب باصری ‌است.

اقلید کلمه‌ای عربی و به معنی کلید و احتمالا کلید یک کلمه یونانی ماست. این شهر به دروازه و کلید گشایش و فتح فارس مشهور بوده و درگذشته یکی از بلاد مهم به شمار می رفته‌، کلید به مرور زمان به کلیل و بعد به اقلید تغییر نام پیدا کرده و هنوزهم عده‌ای به آن کلیل می‌گویند و مفهوم مجازی آن، کلید گشایش سرزمین فارس است. به این معنی که هر کس می‌خواسته فارس را فتح کند، اول باید اقلید را فتح می کرد.

اقلید، شهر کهنسالی است و در دورانهای پیش از اسلام منطقه آبادی بوده ‌و در فارسنامه ابن بلخی درباره این شهرستان چنین نوشته شده است: "اقلید شهرکی کوچک است و حصاری دارد و جامع و منبر دارد و هوای آن در سردسیر معتدل است و درست، آب آن خوش است و روان، (و در آن) میوه باشد از هر نوعی...". همچنین در فارسنامه ناصری نیز درباره اقلید چنین آمده: "اقلید در دامنه کوهای زاگرس قرار دارد. رودخانه از میان آن جاری است در دو جانب این رودخانه باغ‌های پر از درختان سردسیری است مکانی با صفا و نزهت گاهی دلگشا است".

اقلید ششمین شهر مرتفع ایران و مرتفع‌ترین شهر استان فارس به شمار می‌رود تا جایی که این ارتفاعات به علت مشرف بودن و جایگاه فلاتی شکل آن بر سرزمین فارس در ادوار گذشته بوده، موقعیت و تسلط خاص دفاعی داشته و دارای پایگاه نظامی بوده به گونه‌ای که فتح آن به منزله تصرف تمام خاک فارس به شمار می‌آمده‌است و بدین ســبب آن را کلــید فارس گفته‌اند.

پیشینه منطقه با توجه به نشانه‌هایی که در دسترس است به پایان دوره نوسنگی یعنی یک هزار سال پیش از میلاد می‌رسد.
با این تفاسیر شهرستان اقلید را می توان به عنوان یکی از مناطق مهم و با ارزش استان فارس و حتی ایران دانست که از تمدنی کهن برخوردار بوده که در معدود مناطقی از فارس و ایران می توان چنین نقش و ویژگیهایی را یافت.

شهرستان اقلید بر اساس بررسیهای به عمل آمده دارای 45 اثر تاریخی ثبت شده است که قدمت هر کدام از آنها به دوران قبل از تاریخ، زندیه، صفویه، ساسانیه و قرن چهار هجری باز می گردد که برخی از آنها شامل امامزاده اسماعیل (ع)، امامزاده زبیده خاتون (ع)، امامزاده زینب خاتون (ع)، حوض دختر گبر، منبر و کتیبه مسجد جامع، قلعه آسپاس، چشمه دزدان، تپه مهرعلی فارسی، تپه فیلی، کتیبه و غار تنگ براق، تپه باستانی باقرآباد، قصر بهرام، قصر گل اندام، تل شاه نشین، تل خنجشت، تپه کوشک زر، تپه نقاره ‌خانه، باتلاق بهرام گور، کاروانسرای شاه عباس، شهر نکیسا اشاره کرد.